ရိုဟင္ဂ်ာေတြ ကို လံုျခံုေရး တပ္ဖြဲ့ဝင္ေတြ က ပို နွိပ္ကြပ္ေျကာင္း HRW က အစီရင္ခံစာထုတ္

ရခိုင္ျပည္နယ္တြင္းမွာ ျဖစ္ပြားခဲ့တဲ့ ဆူပူ အျကမ္းဖက္မႈေတြ အတြင္း အစိုးရ လံုျခံုေရး အဖြဲ့ေတြကေန လူ အေျမာက္အျမား ကို ဖမ္းဆီးမႈေတြ နဲ့ လူ့အခြင့္အေရး ခ်ိုးေဖာက္မႈေတြ ရွိေနတယ္၊ နွိမ္နွင္းမႈ ေတြ လုပ္ရာမွာ ရိုဟင္ဂ်ာ ေတြ ကို တဖက္သတ္ ပိုျပီး နွိပ္ကြပ္ေနတယ္ လို့ နိုင္ငံတကာ လူ့အခြင့္အေရး အဖြဲ့ျဖစ္တဲ့ Human Rights Watch အဖြဲ့ရဲ့ အစီရင္ခံစာ ထုတ္ျပန္လိုက္ပါတယ္။

အထူးသျဖင့္ ရခိုင္ျပည္နယ္ ေျမာက္ဖ်ားပိုင္းက ရိုဟင္ဂ်ာ မြတ္ဆလင္ေတြ ရွိတဲ့ေနရာမွာ လူ့အခြင့္အေရး ခ်ိုးေဖာက္မႈေတြ အမ်ားအျပား ေတြ့ရတယ္လို့ ဆိုပါတယ္။

ဥပမာ တစ္ခုအေနနဲ့ ဇြန္လ ၂၃ ရက္ေန့က ေမာင္းေတာျမို့အနီး ရြာတရြာက လယ္ကြင္းေတြနဲ့ ေတာအုပ္ေတြ အနီး ပုန္းေအာင္းေနတဲ့ ရိုဟင္ဂ်ာ မြတ္ဆလင္ေတြကို လံုျခံုေရးအဖြဲ့ေတြက ပစ္ခတ္နွိမ္နင္းမႈေတြ လုပ္ခဲ့တယ္လို့ ထြက္ေျပး လာသူတစ္ဦးကို ကိုးကားျပီး Human Rights Watch အဖြဲ့က ေျပာပါတယ္၊ ဒါေပမယ့္ ေသေျက ဒဏ္ရာရသူ ဘယ္နွစ္ဦးရွိလဲဆိုတာကိုေတာ့ မသိရဘူးလို့ ဆိုပါတယ္။

အစိုးရဘက္ကေန ရခိုင္တိုင္းရင္းသား လူ ၃၀ ကို ဖမ္းဆီးထားတယ္လို့ ဇူလိုင္လ ၁ ရက္ေန့ တုန္းက ေျကျငာခဲ့ေပ မယ့္ ရခိုင္ျပည္နယ္ ေျမာက္ဖ်ားက ဖမ္းဆီးထားသူေတြနဲ့ပတ္သက္ျပီးေတာ့ အေရအတြက္၊ နာမည္နဲ့ ဘာ အမႈေတြနဲ့ စြဲခ်က္တင္ထားလဲဆိုတာကိုေတာ့ ထုတ္ျပန္တာ မေတြ့ရဘူး လို့ ေျပာပါတယ္။

ဒါေျကာင့္ ျမန္မာအစိုးရအေနနဲ့ ဥပေဒမဲ့ ဖမ္းဆီးမႈေတြ ၊ ဥပေဒမဲ့ ထိန္းသိမ္းထားမႈေတြကို ရပ္တန့္ဖို့ Human Rights Watch အဖြဲ့က တိုက္တြန္းထားပါတယ္။

ဖမ္းဆီးထားသူေတြကိုလည္း နာမည္နဲ့တကြ ထုတ္ျပန္ေျကျငာဖို့၊ ဖမ္းဆီး ထိန္းသိမ္းထား တဲ့ ေနရာေတြ ေဖာ္ျပဖို့၊ အျပစ္ရွိ တယ္လို့ ယူဆျပီး ဖမ္းဆီးထားသူေတြကို တရားသူျကီး ေရွ့ေမွာက္မွာ အျမန္ စစ္ေဆးဖို့၊ အျပစ္မရွိရင္ လွြတ္ေပးဖို့နဲ့ ဖမ္းဆီးထားစဉ္မွာလည္း မိသားစုဝင္ ေဆြမ်ိုးေတြ နဲ့ ေတြ့ခြင့္ေပးဖို့ ျမန္မာအစိုးရကို တိုက္တြန္း ထားပါတယ္။

ဒါ့အျပင္ Human Rights Watch အဖြဲ့ရဲ့ ျမန္မာအစိုးရအေပၚ ေနာက္ထပ္ တိုက္တြန္း အျကံျပုခ်က္ေတြထဲမွာ ရခိုင္ျပည္နယ္တြင္း ျဖစ္ပြားခဲ့တဲ့ ပဋိပကၡေတြ နဲ့ ပတ္သက္ျပီး လြတ္လပ္တဲ့ စံုစမ္းစစ္ေဆးမႈေတြ လုပ္ဖို့၊ ကုလသမဂၢ လူ့အခြင့္အေရးအထူးကိုယ္စားလွယ္ ေတာမတ္စ္ အိုေဟး ကင္တားနားကို ရခိုင္ျပည္နယ္ကို သြားေရာက္ျပီး စံုစမ္းေစဖို့လည္း တိုက္တြန္းထားပါတယ္။

နိုင္ငံတကာ အေနနဲ့လည္း ရခိုင္ေဒသ ပဋိပကၡ နဲ့ ပတ္သက္ျပီး လြတ္လပ္တဲ့ စံုစမ္း စစ္ေဆး မႈေတြ ျဖစ္လာေအာင္ ျမန္မာအစိုးရကို ဖိအားေပး လုပ္ေဆာင္ဖို့ နဲ့ အိမ္နီးခ်င္း ဘဂၤႅားေဒ့ရွ္ အစိုးရအေနနဲ့လည္း ထြက္ေျပး လာသူ ဒုကၡသည္ေတြကို ျပန္ေမာင္းမထုတ္ပဲ ယာယီ ကာကြယ္မႈေပးဖို့ Human Rights Watch အဖြဲ့ ရဲ့ အစီရင္ခံစာမွာ ေဖာ္ျပ ထားပါတယ္။

ရခိုင္ျပည္နယ္ က စစ္ေတြ၊ ဘူးသီးေတာင္၊ ေမာင္ေတာ နဲ့ ရေသ့ေတာင္ ျမို့ ေတြ က အေျခအေန ေတြ ကို ဇြန္လ လကုန္ပိုင္း ေလာက္မွာ သြားေရာက္ ေလ့လာခဲ့တဲ့ ျမန္မာနိုင္ငံ အမ်ိုးသား လူ့အခြင့္အေရး ေကာ္မရွင္ အတြင္းေရးမႉး ဉီးစစ္ျမိုင္ က သူတို့ ရခိုင္တိုင္းရင္းသား ဖက္ ေကာ၊ ဘဂၤ࿿ါလီ ေတြ ဖက္ေကာ ေမးျမန္းမႈ စံုစမ္းမႈ ေတြ လုပ္ခဲ့ေျကာင္း နဲ့ ဘယ္ဘက္ ကမွ အခုလို လံုျခံုေရး တပ္ဖြဲ့ဝင္ေတြက နွိပ္ကြပ္မႈ ေတြ လုပ္ေနေျကာင္း မေျပာျကေျကာင္း တုန့္ျပန္ ပါတယ္။

ေမာင္ေတာ ဘက္မွာ ျဖစ္ခဲ့တဲ့ အျကမ္းဖက္မႈ ေတြ အတြင္း ရခိုင္တိုင္းရင္းသား ေတြ ေသေျကတာပိုမ်ား သလို စစ္ေတြဘက္က အျကမ္းဖက္ မႈ ေတြ မွာေတာ့ ဘဂၤါလီ ေတြ ပိုေသေျက ျကတယ္ လို့ လည္း သူ က ေျပာ ပါတယ္။

လြတ္လပ္တဲ့ နိုင္ငံတကာ အဖြဲ့ေတြ၊ နိုင္ငံတကာ မီဒီယာ ေတြ အဲဒီ ေဒသ ကို သြားေရာက္ စံုစမ္း ေလ့လာခြင့္ နဲ့ ပတ္သက္လို့ ေမးျမန္း ရာမွာ ေတာ့ အခုအခ်ိန္မွာ ၂ ဘက္ အေနနဲ့ စိတ္ခံစားခ်က္ ေတြ ျမင့္မားေနတာ၊ မေက်နပ္ခ်က္ ေတြ ျမင့္မား ေနတာ ေျကာင့္ အေျခအေန က မတည္ျငိမ္ေသးတဲ့ အတြက္ သြားေရာက္ဖို့ မသင့္ ေသးဖူးလို့ သူ ယူဆ ေျကာင္း ေျပာပါတယ္၊ သြားခြင့္ ပိတ္တာ မဟုတ္ ေျကာင္းလည္း သူ က ေျပာပါတယ္။

သတင္းရင္းျမစ္  း  BBC