သတင္းဌာနမ်ားမွ ေဖာ္ျပေသာ ေဒၚေအာင္ဆန္ုးစုၾကည္ ႏိုဘယ္ဘ္ ၿငိမ္းေရးေရးဆု လက္ခံရယူသည့္ အခမ္းအနား မိန္႕ခြန္းသတင္းမ်ား

VOA သတင္းဌာန

ဓာတ္ပံု AP

ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ဆုလက္ခံယူမည့္ ခမ္းမအတြင္းသုိ႔ ၀င္လာစဥ္။

 

၁၉၉၁ ခုႏွစ္က ရရွိထားတဲ့ ႏုိဘဲလ္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးဆုရွင္ ျမန္မာ့ ဒီမုိကေရစီ ေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္း စုၾကည္ကုိ ဂုဏ္ျပဳတဲ့ အခမ္းအနားကုိ အခု အသံလႊင့္္ေနတဲ့ အခ်ိန္မွာ က်င္းပေနတာ အခု သတင္း မဖတ္ခင္ကေလးမွာပဲ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ရဲ႕ မိန္႔ခြန္း ၿပီးသြားပါတယ္။

ေနာ္ေ၀း ဆုေရးေပး ေကာ္မတီက ျပဳလုပ္တဲ့ အခမ္းအနားမွာ သူေျပာခဲ့တဲ့ မိန္႔ခြန္းမွာ ဒီ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးဆုကုိ သူ ဘယ္လုိ ရတယ္ဆုိတာကုိ ေရဒီယုိကေန ၾကားခဲ့ရတဲ့အေၾကာင္း၊ အဲဒီအခ်ိန္မွာ သူ ေနအိမ္အက်ယ္ခ်ဳပ္ က်ေနရတဲ့ အခ်ိန္ျဖစ္လုိ႔ လက္ေတြ႔ကမၻာမွာ သူမရွိေနဘူးလုိ႔ ခံစားေနရတဲ့ အခ်ိန္မွာ ဒီဆုရတဲ့အတြက္ သူဟာ လက္ေတြ႔ကမၻာ ျပန္ေရာက္လာတယ္လုိ႔ ခံစားရတဲ့ အေၾကာင္းေတြကုိ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က
ေျပာပါတယ္။

ဒီ ႏုိဘဲလ္ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ဆုႀကီးေၾကာင့္မုိ႔လုိ႔ ဒီကမၻာက မေမ့ဘူးဆုိတာကုိ ပုိၿပီးေတာ့ သေဘာ ေပါက္လာ တာကုိ ေတြ႔ရတယ္၊ သူ႔အတြက္ ႏုိဘဲလ္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးဆု ရရွိတာဟာ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးနဲ႔ ဒီမုိကေရစီေရး အတြက္ က်ယ္က်ယ္ ျပန္႔ျပန္႔ ေဆာင္ရြက္ႏုိင္ဖုိ႔ ျဖစ္တယ္ဆုိတာ လက္ခံတဲ့ အေၾကာင္းေတြကုိ ေဒၚေအာင္ဆန္း စုၾကည္ က ေျပာပါတယ္။

ဒီဆုအတြက္ေၾကာင့္ မုိ႔လုိ႔လဲ ဒီမုိကေရစီနဲ႔ လူ႔အခြင့္အေရး ေဆာင္ရြက္မႈေတြဟာ နယ္ပယ္ က်ယ္ျပန္႔ လာတယ္ ဆုိတာကုိလည္း ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က အခုေလးတင္ ၿပီးဆုံးသြားတဲ့ မိန္႔ခြန္းထဲမွာ ထည့္သြင္း ေျပာၾကားသြားပါတယ္။ လူသားတုိင္း လႊတ္လပ္မႈနဲ႔ အခြင့္အေရးေတြကုိ ခံစားသင့္တဲ့ အေၾကာင္းေတြ ကုိ၊ လူသားတုိင္း​ တရားဥပေဒရဲ႕ အကာအကြယ္ကုိ ရသင့္တယ္ ဆုိတဲ့ အေၾကာင္း ေတြကုိ လည္း မိန္႔ခြန္းထဲမွာ ေျပာပါတယ္။

ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ လတ္တေလာ ျဖစ္ေပၚလာတဲ့ အေျပာင္းအလဲေတြဟာ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကုိ ျမတ္ႏုိးတဲ့သူေတြရဲ႕ ႀကိဳးပမ္းမႈ ဆုိတာကုိလည္း သူက ေက်းဇူးတင္စကား ေျပာပါတယ္။ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ သူကုိယ္တုိင္ ႏုိင္ငံေရး အက်ဥ္းသားတေယာက္ အေနနဲ႔ ျမန္မာႏုိင္ငံထဲမွာ ယုံၾကည္ခ်က္ေၾကာင့္ အက်ဥ္း က်ေနေသးတဲ့ သူေတြ
ရွိေနတဲ့အေၾကာင္းကုိလည္း အေလးထားၿပီးေတာ့ ေျပာသြားပါတယ္။

ယုံၾကည္ခ်က္ေၾကာင့္ အက်ဥ္းက်ေနသူတေယာက္ စြမ္းေဆာင္ႏုိင္ခ်က္ကုိ သူ႔ကုိယ္သူ ဥပမာေပးၿပီးေတာ့ က်န္ေနေသးတဲ့ သူေတြကုိလည္း မေမ့ၾကဖုိ႔ကုိ သူက ဒီမိန္႔ခြန္းထဲမွာ ေျပာသြားပါတယ္။

တခါ သမၼတ ဦးသိန္းစိန္ရဲ႕ ျပဳျပင ေျပာင္းလဲေရးလုပ္ငန္းစဥ္ေတြဟာ စစ္တပ္ရယ္၊ ျပည္သူ ရယ္၊ ျမန္မာျပည္ အတြင္းမွာ ရွိေနတဲ့ လူမႈအသုိင္း အ၀ုိင္းေတြ အားလုံးပူးေပါင္း ပါ၀င္ၿပီးေတာ့မွ လုပ္မွသာလွ်င္ ေရရွည္ခံတဲ့ အေျပာင္းအလဲေတြ ျဖစ္ႏုိင္မယ္ ဆုိတာကုိလည္း ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က မိန္႔ခြန္းထဲမွာ ထည့္သြင္း ေျပာၾကား သြားပါတယ္။ ေနာက္ တေယာက္နဲ႔ တေယာက္ စာန ေထာက္ထားမႈဟာ ၿငိမ္းခ်မ္းမႈ အတြက္ ဘယ္ေလာက္ အေရးႀကီးတယ္ ဆုိတာကုိလည္း သူက ေျပာပါတယ္။

အခုေလးတင္ပဲ ဒီမိန္႔ခြန္း မၿပီးခင္မွာ ေျပာသြားတဲ့ အေၾကာင္းကေတာ့ ဒုကၡသည္ေတြ အေၾကာင္းပါ။ မၾကာခင္တုန္းက ထုိင္းႏုိင္ငံအတြင္းက မယ္လ ဒုကၡသည္ စခန္းမွာ သိရွိခဲ့ရတဲ့ အေတြ႔အႀကံဳေတြ၊ လုိအပ္ခ်က္ေတြကုိ ေျပာခဲ့ပါတယ္။ နယ္စပ္ ျဖတ္ၿပီးေတာ့ အလုပ္သမားေတြ အလုပ္လုပ္ေန ရတဲ့ ျပႆနာေတြ၊ တခါ ဒုကၡသည္ေတြ၊ ေရာင္းစား ခံရသူေတြရဲ႕ ခံစားေနရတဲ့ ဒုကၡသည္ေတြကုိလည္း သူက ေထာက္ျပသြားပါတယ္။

 BBC သတင္းဌာန

၁၉၉၁ ခုနွစ္ နိုဘဲလ္ ျငိမ္းခ်မ္းေရးဆုကို ကိုယ္တိုင္ တက္ေရာက္ မယူနိုင္ခဲ့တဲ့ ျမန္မာ့ ဒီမိုကေရစီ ေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္း စုျကည္ဟာ ေနာ္ေဝနိုင္ငံ ေအာ္စလိုျမို့ နိုဘဲလ္ဆု ခန္းမမွာ သူရရွိခဲ့တဲ့ နိုဘဲလ္ဆုအတြက္ မိန့္ခြန္း ေျပာျကားခဲ့ျပီ ျဖစ္ပါတယ္။

အခမ္းအနားမွာ ပထမဆံုးအေနနဲ့ နိုဘဲလ္ဆု ေရြးခ်ယ္ေရးေကာ္မတီ ဥကၠဌ Thorbjørn Jagland က အဖြင့္ မိန္းခြန္းေျပာျကားရာမွာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုျကည္ဟာ ကမၻာေလာကျကီးအတြက္ တန္ဖိုျကီးမားလွတဲ့ လက္ေဆာင္ ျဖစ္တယ္လို့ တင္စား ေျပာျကား သြားပါတယ္။
အဲဒီေနာက္မွာေတာ့ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုျကည္ဟာ သူ့ရဲ့ နိုဗဲလ္ဆု မိန့္ခြန္းကို ေျပာျကားခဲ့ရာမွာ ျငိမ္းခ်မ္းျခင္းနဲ့ ဒုကၡတရား ကို ဗုဒၶဘာသာရဲ့ အယူဝါဒေတြနဲ့ နွိုင္းယွဉ္ ေဖၚျပ ေျပာဆိုသြားပါတယ္။

ျငိမ္းခ်မ္းေရး နိုဗဲလ္ဆု ရရွိတဲ့အေပၚ သူ့ရဲ့အျမင္ကို ေျပာျကားရာမွာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုျကည္က နိုဗဲလ္ျငိမ္းခ်မ္းေရး ေကာ္မတီကေန သူ့ကို ဒီျငိမ္းခ်မ္းေရး နိုဘဲလ္ဆု ခ်ီးျမွင့္ လိုက္တာဟာ ျမန္မာျပည္က ဖိနွိပ္မႈေတြနဲ့ အထီးက်န္မႈေတြကို ကမၻာ့က ပစ္မထားဘဲ ျမန္မာျပည္ဟာ ကမၻာ့ျကီးရဲ့ တစိတ္ တပိုင္း ျဖစ္တယ္ဆိုတာကို အသိအမွတ္ ျပုလိုက္တာ ျဖစ္တယ္လို့ ေျပာပါတယ္။

ဒါဟာ လူသားေတြဟာ တစုတဖြဲ့ထဲ ရွိေနျကတယ္ ဆိုတာကိုလည္း အသိအမွတ္ျပု လိုက္တာ ျဖစ္တယ္ လို့ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုျကည္ ကေျပာပါတယ္။ ျငိမ္းခ်မ္းေရး နိုဘဲလ္ဆုရရွိျခင္းဟာ သူ့အတြက္ေတာ့ ဒီမိုကေရစီနဲ့ လူ့အခြင့္အေရးဟာ နယ္စီးခားနားမႈေတြ မရွိဘူးဆိုတဲ့ အဓိပၸါယ္ကို  ေဖာ္ေဆာင္ေနေၾကာင္း    ေျပာ ပါ တယ္။

ေဒၚေအာင္ဆန္းစုျကည္ဟာ ကမၻာေလာကျကီး အတြက္ တန္ဖိုျကီးမားလွတဲ့ လက္ေဆာင္ ျဖစ္တယ္လို့ ဆုေရြးခ်ယ္ေရးေကာ္မတီ ဥကၠဌကေျပာပါတယ္ ျမန္မာနိုင္ငံမွာ နိုင္ငံေရးအက်ဉ္းသား အားလံုးကို ျခြင္းခ်က္ မရွိ ျပန္လွြတ္ေပးဖို့ကိုလည္း သူက တိုက္တြန္းေျပာျကားသြားျပီး၊ ယံုျကည္ခ်က္ေျကာင့္ အက်ဉ္းက်ေနသူ တဦးရွိေနရင္ေတာင္မွာ ဒါဟာ အရမ္းကို မ်ားလြန္ေနတာ ျဖစ္တယ္လို့ ဆိုပါတယ္။

ျမန္မာျပည္မွာ တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္အဖြဲ့ေတြနဲ့ ေစ့စပ္ညွိနွိုင္းမႈေတြ ေဆာင္ရြက္နိုင္ခဲ့ေပ မယ့္ ျပႆနာေတြကေတာ့ ရွိေနေသးေျကာင္းလည္း ေျပာပါတယ္။ ကမၻာေပၚမွာ လံုးဝ ျငိမ္းခ်မ္းေရးရဖို့ ဆိုတာ မျဖစ္နိုင္ေပမယ့္ ကြ်န္မတို့ဟာ အဲဒီလမ္းကိုပဲ ဦးတည္ ေလွ်ာက္လွမ္းရမွာ ျဖစ္တယ္ လို့ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုျကည္က ေျပာပါတယ္။

ဒီအခမ္းအနားကို ေဒၚေအာင္ဆန္းစုျကည္ဟာ သူ့ရဲ့သားငယ္ ကင္မ္နဲ့ အတူ တက္ေရာက္ခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။ မိန့္ခြန္းေျပာျကားမႈေတြ မစခင္ ျမန္မာျပည္သား ကိုေနဝါက တက္ေရာက္လာတဲ့ ပရိသတ္ေရွ့မွာ        
ေစာင္းေကာက္ တူရိယာနဲ့ ေမတၱာေရွြေဆာင္း သီခ်င္းကို တီးခတ္ျပီး ေဒၚေအာင္ဆန္း စုျကည္ကို ဂုဏ္ျပု သြားခဲ့ပါတယ္။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုျကည္ဟာ နွစ္ေပါင္း ၂၄ နွစ္အတြင္း ပထမဦးဆံုး ဥေရာပ ခရီးစဉ္ အျဖစ္ ဇြန္လ ၁၄ ရက္ ကေန ၂၅ ရက္ေန့ အထိ လာေရာက္ခဲ့တဲ့ ခရီးစဉ္ အတြင္း အခုလို သူရရွိခဲ့တဲ့ ျငိမ္းခ်မ္းေရး နိုဘဲလ္ဆုအတြက္ မိန့္ခြန္းေျပာျကားခဲ့တာလည္း ျဖစ္ပါတယ္။

RFA သတင္းဌာန

ကမၻာ့နုိဘဲလ္ျငိမ္းခ်မ္းေရးဆု ခ်ီးျမွင့္ခံလိုက္ရတယ္လို႕ ႀကားသိခဲ့ရတဲ့အခ်ိန္မွာ မိမိခံစားလိုက္ရတာက အခ်ဳပ္ေႏွာင္ခံထားရတဲ့ မိမိဘ၀ကို ျငိမ္းခ်မ္းေရး နုိဘယ္လ္ဆု က တျခားလူသားေတြရဲ႕ ကမာၻနဲ႕ ျပန္လည္ခ်ိတ္ဆက္ေပး လိုက္တာပဲလို႕ ခံစားမိေႀကာင္း ေဒၚေအာင္ဆန္းစုႀကည္က နိုဘယ္လ္ဆု ခ်ီးျမွင့္တဲ့ အခမ္းအနားမွာ ထည့္သြင္းေျပာခဲ့ပါတယ္။

AFP

ေနာ္ေ၀ႏုိင္ငံ ေအာ္စလုိျမိဳ႕ေတာ္ခန္္းမတြင္ ၂၀၁၂ခုႏွစ္ ဇြန္လ ၁၆ ရက္ေန႔က က်င္းပေသာ ႏုိဘဲလ္ဆုခ်ီးျမွင့္ပြဲ အခမ္းအနားတြင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ၁၉၉၁ ခုႏွစ္က ရရွိခဲ့ေသာ ႏုိဘဲလ္ဆုအတြက္ မိန္႔ခြန္းေျပာဆုိေနစဥ္။

ေနာ္ေ၀နုိင္ငံ ေအာ္စလိုျမိဳ႕ ျမိဳ႕ေတာ္ခန္းမမွာ ဒီကေန႔ ေနာ္ေ၀စံေတာ္ခ်ိန္ ေန႔လည္ ၁နာရီမွာ က်င္းပတဲ့ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုႀကည္ကုိ ခ်ီးျမွင့္တဲ့အခမ္းအနားမွာ ေျပာခဲ့တာပါ။

“ျငိမ္းခ်မ္းမႈ ဆိုတဲ့ အဓိပၸါယ္ဟာ အတူတကြ လက္တဲြေနထိုင္နုိင္မႈု ဘ၀ေတြကို ပ်က္စီးေစတဲ့ အရာအားလံုး ခ်ဳပ္ျငိမ္းျပီး ေအးခ်မ္းမႈကို ရရိွတဲ့ဘ၀လို႕ ျမန္မာနုိင္ငံသားေတြ အေနနဲ႔ ခံယူေႀကာင္း၊ ျငိမ္းခ်မ္း ဆိုတဲ့ ျမန္မာစကားရဲ႕ အဓိပၸါယ္ကိုကလည္း အပူမီးေတြ ခ်ဳပ္ျငိမ္းျပီး ေအးခ်မ္းမႈကို ရရိွတဲ့ အဓိပၸါယ္ေဆာင္ပါတယ္။ လူသားေတြရဲ႕ ခံစားမႈေတြဟာ ဒီကေန႕ ကမာၻ႔ေနရာ အႏွံ႕အျပားမွာ အပူမီး လို ေတာက္ေလာင္ေနပါတယ္။ က်မရဲ႕ တုိင္းျပည္ ျမန္မာျပည္ ေျမာက္ပုိင္းမွာဆိုရင္လည္း ပဋိပကၡေတြ မခ်ဳပ္ျငိမ္းေသးသလို က်မ ဒီခရီးစဥ္ မထြက္လာေသးခင္ ရက္ပိုင္းအတြင္းကပဲ ျမန္မာျပည္ အေနာက္ပိုင္းမွာ အႀကမ္းဖက္ ပဋိပကၡေတြေႀကာင့္ မီးေလာင္တာ ေသဆံုးတာေတြ ျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။ အလားတူပါပဲ တျခားေဒသေတြမွာလည္း အငတ္ေဘး၊ အလုပ္လက္မဲ့ ၊ ဆင္းရဲမဲြေတမႈ စတဲ့ စတဲ့ အရာအားလံုးဟာ ကမာၻႀကီးရဲ႕ ျငိမ္းခ်မ္းေရးကို ျခိမ္းေျခာက္ေနတဲ့ အရာေတြ ျဖစ္ပါတယ္။”

ျငိမ္းခ်မ္းေရး နိုဘဲလ္ဆုဟာ ျမန္မာနုိင္ငံရဲ႕ ဒီမုိကေရစီ နဲ႕ လူအခြင့္အေရး လွုပ္ရွားမႈ အခန္းက႑ကို မွတ္တမ္းတင္ ဂုဏ္ျပဳေပးလိုက္တာလို႔ ခံယူေႀကာင္း ေဒၚေအာင္ဆန္းစုႀကည္က ေျပာပါတယ္။

တနည္းအားျဖင့္ ျမန္မာ့ လူ႔အဖဲြ႕အစည္း လိုလားေတာင့္တေနတဲ့ ဒီမုိကေရစီ နဲ႔ လူ႔အခြင့္အေရး ႀကိဳးပမ္းမႈကို တကမၻာလံုးက မေမ့ဘူးဆိုတာကို သက္ေသျပလိုက္တာပါပဲလို႕ ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။

 RFA သတင္းဌာနမွ သတင္းေကာက္ႏွဳတ္တင္ျပခ်င္ အသံဖိုင္နားဆင္ရန္

ႏိုဘယ္လ္ဆုေပးပြဲကုိ လာေရာက္ၾကတဲ့ ျမန္မာမ်ားနဲ႔ ေမးျမန္းခ်က္ အသံဖိုင္နားဆင္ရန္